Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Tucholi

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 stycznia 2016 r.

Sąd Rejonowy w Tucholi I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSR Joanna Jankowska
Protokolant:	sekr. sądowy Sylwia Glazer

po rozpoznaniu w dniu 11 stycznia 2016 r. w Tucholi na rozprawie

sprawy z powództwa E. S.

przeciwko D. W.

o zapłatę

1)  oddala powództwo,

2)  zasądza od powódki E. S. na rzecz pozwanego D. W. kwotę 1.217,00 zł (jeden tysiąc dwieście siedemnaście 00/100 złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Powódka E. S. wniosła o zasądzenie od pozwanego D. W. kwoty 7.200 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwot i dat określonych w pozwie do dnia zapłaty oraz kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu wskazano, iż pozew obejmuje należność w wysokości 800 zł z tytułu czynszu najmu za październik 2014 r. należnego powódce od pozwanego w oparciu o umowę z dnia 19 marca 2014 roku oraz łączną kwotę 6.400 zł jako odszkodowanie za bezumowne korzystanie przez pozwanego z lokalu należącego do powódki. Powódka wskazała, że odszkodowanie to zgodnie z umową należy się w podwójnej wysokości czynszu najmu, zaś pozwany nie wydał przedmiotu najmu powódce. W odpowiedzi na pozew (k.20-23) pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Pozwany przyznał, że w marcu 2014 r. zawarł z powódką umowę najmu lokalu użytkowego przy ulicy (...) w S.. Umowa ta była zawarta na czas nieokreślony z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia. Pozwany w dniu 31 lipca 2014 r. wypowiedział powyższą umowę, a termin wypowiedzenia zakończył się w dniu 31 października 2014 r. Lokal został opuszczony przez pozwanego już w połowie sierpnia 2014 r. Pozwany za pośrednictwem swej pracownicy w połowie października 2014 r. chciał przekazać powódce kwotę 800 zł tytułem należnego czynszu oraz klucze do lokalu. Powódka odmówiła ich odebrania. Pozwany do maja 2015 r. wielokrotnie bezskutecznie próbował osobiście lub za pośrednictwem innych osób dokonać do rąk powódki zapłaty zaległego czynszu i oddać jej klucze do lokalu. Powódka nie odbierała jednak od niego telefonów albo była nieobecna w swoim miejscu zamieszkania. Dopiero w dniu 20 maja 2015 r. powódka po uprzednim telefonicznym umówieniu się przed wynajmowanym lokalem odebrała od pozwanego klucze, a kwota zaległego czynszu zgodnie z jej żądaniem została ostatecznie wpłacona na jej konto bankowe. W ocenie pozwanego, powódka celowo odmawiała odebrania kwoty należnego czynszu najmu oraz kluczy od wynajmowanego lokalu. Świadczy to, zdaniem pozwanego, o zamiarze osiągnięcia nieuprawnionych dochodów od pozwanego.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Bezspornie powódka E. S. w dniu 19 marca 2014 r. zawarła z pozwanym D. W. umowę najmu stanowiącego jej własność lokalu użytkowego położonego w S. przy ulicy (...). Umowa zawarta została na czas nieokreślony od dnia 1 kwietnia 2014 r. Zgodnie z umową, lokal wykorzystywany miał być przez najemcę wyłącznie na prowadzenie sklepu i baru przez jego żonę. Z tytułu najmu pozwany był zobowiązany do opłacania powódce czynszu w wysokości 800, 00 zł brutto miesięcznie (§ 4 umowy). Czynsz płatny był z góry do 10- go dnia każdego poprzedzającego miesiąca na wskazane w umowie konto bankowe. Oprócz czynszu pozwany był zobowiązany dodatkowo uiszczać opłaty za zużytą zimną wodę oraz energię elektryczną (§ 6 umowy). W umowie w § 12 wskazano, iż w czasie umowy każda ze stron może ją wypowiedzieć z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia. Po ustaniu stosunku najmu najemca był obowiązany niezwłocznie zwrócić przedmiot umowy najmu wynajmującemu w stanie niepogorszonym. W razie niedopełnienia powyższego, najemca był zobowiązany do zapłaty wynajmującemu wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z lokalu w wysokości podwójnej stawki czynszu za każdy rozpoczęty miesiąc takiego korzystania z lokalu (§ 4 umowy). Pismem z dnia 31 lipca 2014 r. pozwany wypowiedział zawartą umowę najmu. W połowie sierpnia 2014 r. pozwany zaprzestał prowadzenia w wynajętym lokalu działalności gospodarczej. Termin wypowiedzenia upłynął w dniu 31 października 2014 r. W połowie października 2014 r. pozwany za pośrednictwem swej pracownicy S. S.chciał przekazać powódce kwotę 800 zł tytułem należnego czynszu oraz klucze do lokalu. Powódka odmówiła ich odebrania, domagając się osobistego stawiennictwa pozwanego. Do maja 2015 r. pozwany wielokrotnie, w tym za pośrednictwem swojej żony E. W., bezskutecznie próbował dokonać do rąk powódki zapłaty zaległego czynszu i oddać jej klucze do lokalu. Strony spisały protokół zdawczo – odbiorczy wynajmowanego lokalu dopiero w dniu 18 maja 2015 r. Pozwany zobowiązał się w nim do wykonania prac remontowych w postaci zlikwidowania otworu wentylacyjnego w pomieszczeniu socjalnym, zainstalowania na powrót dwóch baterii umywalkowych oraz naprawy rur, a także pomalowania elewacji i usunięcia otworów po szyldzie reklamowym. Pozwany wykonał naprawy wewnątrz budynku w dniu 20 maja 2015 r. i wówczas powódka odebrała od pozwanego klucze do wynajętego lokalu. Zaległy czynsz najmu za październik 2014 r. pozwany uiścił na wskazane w umowie konto bankowe powódki w maju 2015 r.

Dowód: zeznania świadka S. S. – k. 33, zeznania świadka A. S. – k. 34v-35, zeznania świadka E. W. – k 34, zeznania powódki – k. 34v, zeznania pozwanego – k. 35

Powyższy stan faktyczny co do zasady był bezsporny, a potwierdzony został przez Sąd na podstawie zgodnych i wzajemnie uzupełniających się zeznań świadków S. S., E. W. oraz zeznań stron. Według art. 659 § 1 k.c., przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Najemca obowiązany jest uiszczać czynsz w terminie umówionym (art. 669 § 1 k.c.). Zasada ta obowiązuje również w zakresie najmu lokali, ze zmianami przewidzianymi w art. 681 i n. k.c. (art. 680 k.c.). W niniejszej sprawie bezsporne jest, iż strony zawarły umowę najmu lokalu użytkowego stanowiącego własność powódki na czas nieoznaczony od 1 kwietnia 2014 r. Z treści tej umowy wynika wprost, iż obowiązkiem pozwanego było uiszczanie przez pozwanego czynszu określonego w umowie w terminach i wysokości tam wskazanej. W umowie przewidziano także możliwość jej rozwiązania z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia, z której pozwany skorzystał składając pismem z dnia 31 lipca 2014 r. oświadczenie o wypowiedzeniu umowy. Termin ten upłynął z dniem 31 października 2014 r. Na ten moment pozwany zalegał powódce z zapłatą czynszu za jeden miesiąc. W celu zwolnienia się z tego obowiązku pozwany poprosił swoją pracownicę o przekazanie powódce zaległego czynszu oraz kluczy do wynajmowanego lokalu. Powódka odmówiła jednak ich przyjęcia, domagając się osobistej wizyty pozwanego. Jako uzasadnienie tej odmowy wskazała także brak stosownego upoważnienia dla pracownicy pozwanego. Zgodnie z art. 356 § 1 k.c., wierzyciel może żądać osobistego świadczenia dłużnika tylko wtedy, gdy to wynika z treści czynności prawnej, z ustawy albo z właściwości świadczenia. Oznacza to, że wykonawcą świadczenia nie musi być dłużnik, który celem spełnienia świadczenia może posłużyć się innymi podmiotami, jako swoimi pomocnikami, albo też powierzyć wykonanie zobowiązania osobie trzeciej, ponosząc odpowiedzialność za ich działania. Jeżeli dłużnik nie musi świadczyć osobiście, na wierzycielu ciąży obowiązek przyjęcia świadczenia od innej niż dłużnik osoby. Odnosząc zatem powyższe regulacje do stanu faktycznego niniejszej sprawy wskazać należy, iż w zawartej przez strony umowie nie zastrzeżono osobistego świadczenia pozwanego w postaci zapłaty czynszu najmu czy wydania lokalu. Tego typu osobistych świadczeń najemcy nie wymagają także przepisy ustaw regulujących zasady najmu. W przypadku umowy najmu nie sposób też uznać, że obowiązek osobistego spełnienia przez najemcę tych świadczeń wynika z ich właściwości. Oczywistym jest bowiem, że świadczenie polegające na zapłacie czynszu najmu oraz na wydaniu lokalu po zakończeniu stosunku najmu nie jest ściśle związane z osobą najemcy jako dłużnika, z jego kwalifikacjami, umiejętnościami czy uzdolnieniami, z powodu których wynajmujący jako wierzyciel ma prawo oczekiwać osobistego świadczenia dłużnika, ponieważ właśnie z jego cechami osobistymi wiąże zaspokojenie swojego interesu. Ponadto, jeżeli wierzytelność pieniężna jest wymagalna, wierzyciel nie może odmówić przyjęcia świadczenia od osoby trzeciej, chociażby działała bez wiedzy dłużnika (art. 356 § 2 k.c.). Jak bowiem wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie IV CSK 239/10, brak jest bowiem uzasadnionego interesu dla takiej odmowy, przy czym warunkiem jest, by spełniający świadczenie działał za dłużnika. Gdy zaś chodzi o świadczenie pieniężne, jest rzeczą obojętną, od kogo wierzyciel otrzyma to świadczenie, gdyż w interesie wierzyciela jest uzyskanie tego świadczenia, tylko bowiem w ten sposób następuje wykonanie zobowiązania (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 października 2000 r. III CKN 263/00). W niniejszej sprawie bezsporne jest, że do powódki po upływie terminu płatności czynszu najmu za październik 2014 r. zgłosiła się jako posłaniec pozwanego jego pracownica w celu spełnienia wymagalnego świadczenia pieniężnego. W świetle powyższych unormowań odmowa przyjęcia przez powódkę zarówno zaległego czynszu najmu (z powołaniem się na brak upoważnienia od pozwanego oraz obowiązek wpłaty na wskazane w umowie konto bankowe), jak i odmowa przyjęcia kluczy do wynajmowanego lokalu była nieuzasadniona i oznaczała, że popadła ona tym samym w zwłokę wierzyciela określoną w art. 486 k.c. Według tego przepisu, wierzyciel dopuszcza się zwłoki, gdy bez uzasadnionego powodu bądź uchyla się od przyjęcia zaofiarowanego świadczenia, bądź odmawia dokonania czynności, bez której świadczenie nie może być spełnione, bądź oświadcza dłużnikowi, że świadczenia nie przyjmie. Zwłoka wierzyciela sprawia, że dłużnik nie może ponosić konsekwencji tego, że nie dotrzymał terminu wykonania zobowiązania. W niniejszej sprawie oznacza to, że pozwany jako dłużnik nie jest zobowiązany do uiszczenia na rzecz powódki odszkodowania za rzekome bezumowne korzystanie z wynajętego lokalu. Wyłączona w ten sposób została także sytuacja, w której pozwany sam równocześnie popadł w zwłokę ze spełnieniem na rzecz powódki świadczenia w postaci zapłaty zaległego czynszu najmu. Zwłoka powódki skutkowała także uchyleniem obowiązku pozwanego zapłaty odsetek za opóźnienie w spełnieniu tego świadczenia pieniężnego. Wobec powyższego oraz w świetle wynikającego z art. 354 k.c. obowiązku lojalności kontraktowej, przejawiającego się między innymi w obowiązku współdziałania obu stron stosunku obligacyjnego w celu wykonania zobowiązania, uznać należy, że zgłoszone w pozwie roszczenia są bezzasadne i tych względów powództwo w oparciu o art. 659 § 1 k.c. w zw. z art. 356 k.c. podlegało oddaleniu (pkt. 1 wyroku). O kosztach procesu (pkt. 2 wyroku) Sąd orzekł w oparciu o art. 98 § 1 i 3 k.p.c. i art. 99 k.p.c., według którego strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu), przy czym do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez radcę prawnego zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego radcy prawnego, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony. Na koszty niniejszego procesu należne pozwanemu jako stronie wygrywającej złożyła się zatem opłata skarbowa od udzielonego pełnomocnictwa procesowego (17 zł) oraz wynagrodzenie pełnomocnika procesowego będącego radcą prawnym w wysokości 1200 zł, które ustalone zostało w oparciu o stawkę minimalną przewidzianą w § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu w związku z § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, w myśl którego do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia, tj. do 1 stycznia 2016 r. stosuje się przepisy dotychczasowe do czasu zakończenia postępowania w danej instancji